BİRLEŞME İŞLEMİ NAKDİ SERMAYE ARTIŞI İNDİRİMİ HAKKINI ORTADAN KALDIRIR MI?

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında, birleşme sonucunda infisah eden kurum ile birleşilen kurumun kanuni ve iş merkezlerinin Türkiye'de bulunması ve münfesih kurumun devir tarihindeki bilanço değerlerinin, birleşilen kurum tarafından bir bütün halinde devralınması ve aynen bilançosuna geçirilmesi şartıyla gerçekleşen birleşmelerin devir hükmünde olduğu hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanunun "Diğer indirimler" başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından sırasıyla yapılacak indirimler sayılmış, bu fıkranın (ı) bendinde; sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'sinin matrahtan indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Devir işleminden kaynaklanan sermaye artırımları dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde hüküm altına alınan nakdi sermaye artış indirimden yararlanmak mümkün değildir. Ancak, devrolunan şirketin devir tarihinden önce nakdi sermaye artırımına ilişkin olarak hesapladığı ve kazanç yetersizliği nedeniyle yararlanamadığı nakdi sermaye artışı indirimi ile söz konusu sermaye artışına ilişkin olarak müteakip yıllarda yararlanılabileceği nakdi sermaye artışı indirimlerinin devralan şirketçe kullanılabilip kullanılmayacağı ile ilgili ne Kanun da ne de tebliğde bir hüküm bulunmamaktaydı. Yine devralan şirketin sermaye artırımına gittiği durumlarda,  sermaye artırımı kararından sonra şirketin başka bir şirketi devralması da söz konusu nakdi sermaye artışı indirimden yararlanılmasına engel teşkil edip etmeyeceği hususu belirsizdi.

Bu belirsizleri gidermek adına vergi idaresi tarafından verilen görüşler konuya aydınlatmıştır. İlk olarak Hatay Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 2.8.2019 tarih ve E.66713 sayılı mukteza ’da devrolunan şirketin nakit sermaye artışı indirimi hakkının devralan şirketçe ne şekilde değerlendirileceği konusuna açıklık getirilmiştir. Söz konusu mukteza ’da özetle; “Kurumlar Vergisi Kanununun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükümleri ve 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar çerçevesinde, devraldığınız şirketin (devrolunan şirket) nakdi sermaye artırımına ilişkin hesapladığı ve kazanç yetersizliği nedeniyle 2017 yılında yararlanamadığı nakdi sermaye artışı indirimi ile söz konusu sermaye artışına ilişkin olarak 2018 ve müteakip yıllarda devralan şirketinizce hesaplanacak nakdi sermaye artışı indirimlerinin, devralan şirketinizin kurumlar vergisi beyannamesinde kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınması mümkün bulunduğu.” ifade edilmiştir.

İkinci olarak; devralan şirketin sermaye artırımına gittiği durumlarda,  sermaye artırımı kararını tescil ettirdikten sonra şirketin başka bir şirketi devralması nakdi sermaye indirimden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir.[1]

Gelir İdaresinin verdiği görüş gerçekten yerinde bir hukuki değerlendirmedir.

Saygılarımızla

                                                                                               Soner ÜLGEN

                                                                                               Yeminli Mali Müşavir

                                                                                              CPA

[1] İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 09.10.2018 tarih ve E.897178 sayılı muktezası